МАНХАН СУМЫН ТӨСӨВТ БАЙГУУЛЛАГУУДЫН 2016-2018 ОНЫ САНХҮҮГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТУХАЙ

Нэг. Шалгалтын зорилго

Аймгийн Засаг даргын баталсан удирдамжийн дагуу Ховд аймгийн Манхан сумын төсөвт байгууллагуудын 2016-2018 оны санхүүгийн үйл ажиллагаа, төрийн өмч хөрөнгийн ашиглалт зарцуулалт, хадгалалт, хамгаалалтын байдал, төсөв санхүү нягтлан бодох бүртгэлийн хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэнд үнэлгээ дүгнэлт өгөх, илэрсэн зөрчил дутагдлыг арилгуулж мэргэжил арга зүйн удирдлагаар хангаж, эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх, цаашид авах арга хэмжээний санал боловсруулан ажиллахад оршино.

Хоёр. Шалгалтын бүрэлдэхүүн, хугацаа

Санхүүгийн хяналт аудитын албаны дарга Г.Өөдэй, Улсын ахлах байцаагч Ж.Цэнд-Аюуш, Улсын байцаагч Ц.Бадрал, Д.Болормаа П.Мягмартүвшин нар 2019 оны 10 сарын 03-нээс 10 сарын 11-ны хооронд хяналт шалгалтаар ажиллав.

Гурав. Шалгалтанд хамрагдсан асуудал 

Тус байгууллагуудын 2016-2018 оны санхүүгийн үйл ажиллагааг Монгол улсын санхүү, төсөв, нягтлан бодох бүртгэлийн болон бусад хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр түүнийг үндэслэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас гаргасан заавар журмын хэрэгжилт, анхан шатны болон нягтлан бодох бүртгэл, үндсэн баримт материал, тайлан тэнцэлд тулгуурлан явуулав.

Дөрөв. Шалгалтанд хамрагдсан обьектын талаарх товч мэдээлэл

Тус байгууллагууд нь Төсвийн тухай хууль, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хууль, Боловсролын тухай хууль, Сургуулийн өмнөх боловсролын тухай хууль, Хөдөлмөрийн тухай хууль, Эрүүл мэндийн тухай хууль, Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хууль, Төрийн албаны тухай хууль, Шилэн дансны тухай хууль, Монгол улсын бусад хууль эрхзүйн актуудыг удирдлага болгон ажил үйлчилгээний чанар, бүтээмжийг дээшлүүлэн улсын төсвөөс батлагдсан төсвийн санхүүжилтийг зориулалтын дагуу үр ашигтай зарцуулж, эргэлтийн хөрөнгийг олж бэлтгэн байгууллагуудын үйл ажиллагааг хэвийн явуулах зорилттой ажиллаж иржээ.

Тав. Төсвийн бүрдүүлэлт, зарлага санхүүжилтийн талаар

Төрийн сан: Манхан сум нь татварын орлогын төлөвлөгөөг нийт дүнгээрээ 2016 онд 174.1 сая төгрөг оруулахаар төлөвлөж, гүйцэтгэлээр 194.4 сая төгрөг оруулж орлогын төлөвлөгөөг 20.3 сая төгрөгөөр 111.6%-аар, 2017 онд 193.5 сая төгрөгийн төлөвлөгөөтэй байснаас 227.0 сая төгрөг оруулж төлөвлөгөөг 33.5 сая төгрөгөөр буюу 117.3%-аар, 2018 онд 199.2 сая төгрөг оруулахаар төлөвлөж, гүйцэтгэлээр 198.3 сая төгрөг оруулж орлогын төлөвлөгөөг 99.5-%-аар тус тус биелүүлжээ.

5.1 Сумын иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал.

Төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар:

2016 онд 2 орон тоотой, орон нутгийн төсвөөс 43972.7 мянган төгрөгийн төсөвтэй ажилласнаас, гүйцэтгэлээр 43940.8 мянган төгрөг зарцуулжээ.

2016 онд цалин хөлсөнд 32932.8 мянган төгрөг, нийгмийн даатгалын шимтгэлд 3640.5 мянган төгрөг, хангамж бараа материалын зардалд 4241.1 мянган төгрөг, томилолт 567.5 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил 281.1 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардал 2277.5 мянган төгрөгийг тус тус зарцуулжээ.

2017 онд 2 орон тоотой, орон нутгийн төсвөөс 44329.5 мянган төгрөгийн төсөвтэй ажилласнаас, гүйцэтгэлээр 44728.5 мянган төгрөг зарцуулжээ.

2018 онд 2 орон тоотой, орон нутгийн төсвөөс 46279.5 мянган төгрөгийн төсөвтэй ажилласнаас гүйцэтгэлээр 46273.6 мянган төгрөг зарцуулж 5.9 мянган  төгрөгийн төсөв хэмнэсэн байна

Энэ удаагийн шалгалтаар дараах зөрчил дутагдал илэрлээ. Үүнд:

1.ИТХ-ын даргын захирамжинд заасан мөнгөн дүнг засаж гүйлгээ хийсэн, анхан шатны баримтыг бүрдүүлэлгүйгээр /хэвлэл захиалга, шатахуун/ гүйлгээ хийж байгаа нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.5, 13.6, 13.7 дахь заалтуудыг

2.ИТХ-ын Тэргүүлэгчдэд төсөвт тусгалгүйгээр урамшуулал олгосон Монгол улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.2 дахь заалт, Төсвийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.2.2 дахь заалтуудыг тус тус зөрчжээ.

5.2 Засаг даргын тамгын газар.

Төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар:

Тус байгууллага нь 2016 онд төсвөөс 333712.4 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 335371.9 мянган төгрөгийн зардал гаргаж батлагдсан төсвийн нийт дүнгээр нь 1659.5 мянган төгрөгөөр хэтрүүлэн зарцуулж үйл ажиллагаа явуулжээ.

Гарсан зардлаас: цалингийн зардалд 205405.7 мянган төгрөг, НДШ-д 22492.5 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 18736.8 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 7019.9 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 12708.0 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 2443.5 мянган төгрөг, томилолтонд 4704,9 мянган төгрөг, эд хогшил зөөлөн эдлэлд 1502.9 мянган төгрөг, хог хаягдал усгах цэвэрлэхэд 1547.6 мянган төгрөг, нормын хувцас зөөлөн эдлэлд 664.8 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээнд 56908.5 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 6274.2 мянган төгрөг, бусад урсгал шилжүүлэг 1503.1 мянган төгрөг тус тус зарцуулжээ.

2017 онд төсвөөс 358488.2 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 362904.7 мянган төгрөгийн зардал гаргаж 4416.5 мянган төгрөгөөр хэтрүүлэн зарцуулж үйл ажиллагаа явуулжээ.

Зардлыг цалингийн зардалд 206258.8 мянган төгрөг, НДШ-д 23427.4 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 9880.5 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 3392.2  мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд  13310.6 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 1250.0 мянган төгрөг, томилолтонд 4683.0 мянган төгрөг, урсгал засварт 2169.4 мянган төгрөг, хог хаягдал зайлуулахад 1995.6 мянган төгрөг, зөөлөн эдлэл багаж хэрэгсэлд 603.0 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлэх бараа үйлчилгээний зардалд 43364.4 мянган төгрөг, бусад бараа үйлчилгээний зардалд 13977.5 мянган төгрөг, тэтгэмж урамшуулалд 36833.8  мянган төгрөг тус тус зарцуулжээ.

Сумын Засаг даргын тамгын газрын 2016 оны нэмэлт дансаар:

2015 оны Татан төвлөрүүлсэн мөнгийг буцааж олгосон 6727.5 мянган төгрөг,  өвсний орлого 401,5 мянган төгрөг, мал тооллогын тоологчийн зардалд 889.3 мянган төгрөг, дээд шатнаас 1000,0 мянган төгрөг, нийгмийн даатгалын хэлтэсээс 1003,1 мянган төгрөг, ноолуурын орлого 900.0 мянган төгрөг бүгд 10921.4 мянган төгрөгийн орлого бүрдүүлжээ.

   Дээрх орлогоос тэргүүний багаар шалгарсан шагналын зардалд 450.0 мянган төгрөг, татварт 61.6 мянган төгрөгийг, лист 1003.1 мянган төгрөг, тэжээлийн зардалд 6470.0 мянган төгрөг, малчины цалинд 348,5 мянган төгрөг, материалд 767.6 мянган төгрөг, мал тооллогонд 889.3 мянган төгрөг зарцуулж, үлдэх 931.3 мянган төгрөгийг төвлөрүүлж оны эцэст харилцах дансанд үлдэгдэлгүй байна.

Сумын Засаг даргын тамгын газрын 2017 оны нэмэлт дансаар:

Өвс тэжээлийн орлого 2218.7 мянган төгрөг, хагас жилийн мал тооллогын тоологчийн зардалд 579.6 мянган төгрөг, ЗГ-ын тогтоолоор Онцгой байдалын газраас 736.5 мянган төгрөг, ноолуурын орлого 227.7 мянган төгрөг, замын зардал 40.0 мянган төгрөг,  татан төвлөрүүлсэн 895.0 мөнгийг буцааж авсан,бусад орлого 115.0 мянган төгрөг нийт 4812.5 мянган төгрөгийн орлого орж, өвс тэжээлийн зардалд 2468.2 мянган төгрөг, материалын зардалд 1719.7 мянган төгрөг, тоологчийн зардалд 579.6 мянган төгрөг, дээд шатны шийдвэрээр унааны зардал 36.0 мянган төгрөг, татварт 9.0 мянган төгрөг бүгд 4812.5 мянган төгрөгийн гүйлгээ хийгджээ.

Сумын Засаг даргын тамгын газрын 2018 оны нэмэлт дансаар:

Дээд шатнаас 56285.9 мянган төгрөг, хагас жилийн мал тооллогын тоологчийн зардалд 572.7 мянган төгрөг, лист 7581.9 өвсний орлого 6450.4 мянган төгрөг, тогтвортой амьжиргаа 500.0, мянган төгрөг нийт 71391.0 мянган төгрөгийн орлого орж, татан төвлөрүүлсэн 3052.2 мянган төгрөг, өвс тэжээлийн зардалд 6450.4 мянган төгрөг, лист 7581.9 мянган төгрөг, тоологчийн зардалд 572.9 мянган төгрөг, материалын зардалд 1094.9 мянган төгрөг, шуудуй татах зардалд 7920.0 мянган төгрөг, шатахууны зардалд 1500.0 мянган төгрөг гудамжны тохижилт 19969.1 мянган төгрөг, ЗДТГ-ын засвар 23250.0 мянган төгрөг бүгд 71391.0 мянган төгрөгийн гүйлгээ хийгджээ.

Энэ удаагийн шалгалтаар дараах зөрчил илэрлээ.Үүнд:

1.Суудлын автомашинд аккулятор болон бусад сэлбэг худалдан авахдаа ажилласан хугацааг тооцоогүй нь Дэд бүтцийн сайдын 2004 оны 19 тоот тушаалын 9, 10 дугаар хавсралтыг

2. 2017 оны 12 сард төрийн албан хаагчидад олгох нэг удаагийн тэтгэмжийн мөнгийг Аймгийн болон Сумын засаг дарга, байгууллагын даргын тушаалаар арга хэмжээтэй 11 ажилтанд 3300,0 мянган төгрөгийн мөнгөн урамшуулал олгосон нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 131.4 дэх заалт, Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалт, Улсын их хурлын 2017 оны 11 дүгээр сарын 09-ний өдрийн 67 дугаар тогтоол, Засгийн газрын хуралдааны 2017 оны 12 сарын 6-ны өдрийн 52 дугаар тэмдэглэлийг

3. Монгол улсын Засгийн газрын тогтоол зөрчиж цайллага дайллага, хүлээн авалтад 2016 онд 9277.9 мянган төгрөг, 2017 онд 6544.6 мянган төгрөг, 2018 онд 8305,0 мянган төгрөг тус тус зарцуулсан нь Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.5 дахь заалт, Монгол улсын Засгийн газрын 147-р тогтоолын 4 дэх, УИХ-ын 2016 оны 47 дугаар тогтоолын 2.в.2, 2.в.5 дах заалт, Сангийн сайдын 2014 оны 122 тоот тушаалын нэг дэх хэсгийн 4 дэх заалтыг

4. Сумын Засаг дарга болон Тамгын газрын дарга нарын шийдвэрээр зарцуулах хөрөнгө мөнгөний зарцуулалтын баримт материалыг бүрэн хавсаргаагүй нь анхан шатны баримт бүрдэл болоогүй нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дах заалтыг, хэмнэлтийн горимын тухай Засгийн газрын 2014 оны 147 дугаар тогтоол, УИХ-ын 2015 оны 108 дугаар тогтоол, 2016 оны 47 дугаар тогтоол, Засгийн газрын 2015 оны 230 дугаар тогтоол, 2016 оны 38 дугааар тогтоол, Сангийн сайдын 2014 оны 122 дугаар тогтоол, Аймгийн Засаг даргын 2016 оны 07 дугаар албан даалгаврыг

5. Нярав Б-г Тамгын газрын даргын тушаалаар 2017 оны 02 сарын 13-ны өдөр чөлөөлсөн байна.

Гэтэл Ховд аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 03-р сарын 21-ны өдрийн 153/ШШ2018/00139 тоот захирамжаар эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, 6 сарын дундаж цалин 2000.0 мянган төгрөгийг олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалт, Захиргааны ерөнхий хуулийн 103 дугаар зүйлийн 103.1 дэх заалт, Иргэний хуулийн 498 дугаар зүйлийн 498.5 дах заалт, Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалтыг

6. Мал эмнэлэгийн үржлийн тасгийн мэргэжилтэн Г-г Тамгын газрын даргын тушаалаар 2016 оны 03 сарын 01-ны өдөр чөлөөлсөн байна.
Гэтэл Ховд аймгийн Захиргааны хэргийн Анхан шатны шүүхд гаргасан нэхэмжлэлийн эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, 3 сарын дундаж цалин 1206,3 мянган төгрөгийг олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалт, Захиргааны ерөнхий хуулийн 103 дугаар зүйлийн 103.1 дэх заалт, Иргэний хуулийн 498 дугаар зүйлийн 498.5 дах заалт, Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалтыг

7. Төрийн сангийн мэргэжилтэн С-г Тамгын газрын даргын тушаалаар 2017 оны 08 сарын 04-ны өдөр чөлөөлсөн байна. Гэтэл Ховд аймгийн Захиргааны хэргийн Анхан шатны шүүхийн 2017 оны 11-р сарын 09-ны өдрийн 221/ШТ2017/0787 тоот захирамжаар эвлэрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, ажилд эргүүлэн томилон ажилгүй байсан хугацааны НДШ болох 455.0 мянган төгрөгийг олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалт, Захиргааны ерөнхий хуулийн 103 дугаар зүйлийн 103.1 дэх заалт, Иргэний хуулийн 498 дугаар зүйлийн 498.5 дах заалт, Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дахь заалтыг

8. 2016 оны 06, 07, 12 сарын, 2017 оны 06, 08, 12 саруудад зарим төлбөрийн хүсэлт болон санхүүгийн баримтанд даргын тамга тэмдэг гарын үсэг дутуу, зарим төрийн үйлчилгээний албан хаагчид буудлын хөлс олгохдоо хоосон нэхэмжлэл дээр олгосон, зарим бараа материалыг хоосон нэхэмжлэл хавсарган олгосон, няравын тайлангүй, зөвхөн шаардах хуудас хавсарган баримт бүрдсэн, анхан шатны баримт дутуу үйлддэг зэрэг нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн , 7.1, 7.5, 7.6, 7.7 дахь заалтууд

9. Төрийн сангийн мэргэжилтэний үндсэн чиг үүрэгт хамаарах ажилд ажил хавсарсаны нэмэгдэлд үндсэн цалингийн 20%-ийн нэмэгдлийг С-д 2017 оны 6-8 саруудад  231753 төгрөг, 2018 оны 10-12 сард төгрөг бүгд 277698 төгрөг  нийт 509451 олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дах заалт, Засгийн газрын 2014 оны 326 дугаар тогтоолын хавсралтын 1.2.4 дэх заалт, Аймгийн аудитын газрын 2018 оны 10 сард төрийн сангийн тогтолцоо, үйл ажиллагаанд хийсэн шалгалтын дүнг

10. 2018 оны 12 сарын 22-нд ЗДТГ-ын ажилчидад түлшний хөнгөлөлт олгохдоо  босоо удирдлагатай байгууллагын нэр бүхий 6 хүнд давхардуулан түлшний хөнгөлөлт 6*154300=925800 төгрөгийг олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4, 16.5.6 дах заалтыг, хэмнэлтийн горимын тухай Засгийн газрын 2014 оны 147 дугаар тогтоол, УИХ-ын 2015 оны 108 дугаар тогтоол, 2016 оны 47 дугаар тогтоол, Аймгийн Засаг даргын 2016 оны 07 дугаар албан даалгаврыг

11. Засаг даргын тамгын газрын бичиг хэргийн ажилтан нууцын нэмэгдэлийг М-д 2018 онд 6 сар 255924 төгрөгийг, Мө-д 2,3,4 саруудад 134058 төгрөг бүгд 389982 төгрөгийг илүү тооцон олгосон нь Засгийн Газрын 2017 оны 246-р тогтоолын 4-р хавсралтын 1.2 дахь заалт, Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1, 14.2 дахь заалтууд,  29 дүгээр зүйлийн 29.2 дахь заалт, Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.5 дахь заалтыг

12. Тамгын даргад Манхан сумын Засаг даргын 2017 оны 12 сарын 22-ны А/139 тоот захирамжаар эрх бүхий албан тушаалтны нэмэгдлийг үндсэн цалингийн 40 хувиар бодож 709458 төгрөгийг илүү тооцон олгосон нь УИХ-ын Хууль  зүйн байнгын хорооны 2012 оны 5 дугаар тогтоолын нэгдүгээр хавсралтаар батлагдсан “Албан тушаалтны хувийн ашиг сонирхлын мэдүүлэг болон хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг бүртгэх, хянах, хадгалах журам”-ын 3.1 дэх заалт, Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.5 дахь заалт, Монгол улсын Засгийн газрын 147-р тогтоол, УИХ-ын 2016 оны 47 дугаар тогтоол, Сангийн сайдын 2014 оны 122 тоот тушаалын нэг дэх хэсгийн 4 дэх заалтыг, УИХ-ын 2017 оны 29 дугаар тогтоолын 1.4 дэх заалт,

13. 2018 оны 12 сарын 19-ны өдөр 5000000 төгрөгийн шилэн кабелийн интернет тоног төхөөрөмжийг данс бүртгэлд тусгаагүй нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1 дэхь заалт

14.ЗДТГ-нь 2016 онд  12708.0 мянган төгрөг, 2017 онд 13310.6 мянган төгрөг, 2018 онд 14127.2 мянган төгрөгийн шатахууныг зарцуулсан боловч 2016 онд 9990.3 мянган төгрөгийн 2017 онд 5693.8 мянган төгрөгийн, 2018 онд 6762.6 мянган төгрөгийн шатахууныг байгууллагын машинд хийж замын хуудас бичсэн боловч тооцоо бодоогүй, 2016-2018 онд 17699,1 мянган төгрөгийн шатахууныг гадны машинд хийж замын хуудасгүй тооцоо бодоогүй зарцуулсан нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн , 7.1, 7.5, 7.6, 7.7 дахь заалтууд, Дэд бүтцийн сайдын 2004 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 19 тоот тушаал, Сангийн сайдын 2017 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн 347 дугаар тушаалуудыг

15. 2018 оны өвс тэжээлийн тооцооноос нэр бүхий 7 хүнээс 619000 төгрөгийн өвс тэжээлийн үнийг авахаар байгаа боловч өвсний тооцоо бодоогүй, авахаар авлага дансанд тусгаагүй нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.2. дахь заалт, 7 дугаар зүйлийн 7.1, 7.6. дахь заалтыг, 9 дүгээр зүйлийн 9.1 дэхь заалтыг,

16. 2018 онд ковш трактораас орлого ороогүй бөгөөд 2019 онд ЗДТГ-ын нэмэлт дансанд 1965,0 мянган төгрөгний орлого оруулсан, заалны орлогоор 2016-2018 онд нийт 2036,1 мянган төгрөгийн орлого бүрдүүлж 1342,7 мянган төгрөгийг данс бүртгэлд оруулаагүй бэлнээр заалны ажилтаны цалин, угаалгын материал, бусад зардалд зарцуулсан нь Сангийн сайдын 2012 оны 12 дугаар сарын 21-ны өдрийн 276 дугаар тушаалын 2.6 дахь заалт, Сангийн сайдын 2017 оны 06 сарын 22-ны 216 дугаар тушаалын 6 дугаар зүйлийн 6.1.5 дахь заалтыг тус тус зөрчиж байна.

5.3 Спорт цогцолборын талаар.

Шалгалтаар ЗДТГ-т нийт 60285391 мянган төгрөгийн зөрчил илрүүлж  6453691 төгрөгийн төлбөрийг аймгийн төсөвт оруулахаар 5000000 төгрөгийг тухайн байгууллагад орлого авах улсын байцаагчийн актыг тус тус тогтоож 48831700 төгрөгийн зөрчлийг арилгахаар хугацаатай үүрэг болголоо.

Сумын Засаг даргын 2017 оны 11 сарын 17-ны өдрийн А/128 тоот захирамж, Сумын ИТХ-ын тэргүүлэгчдийн 2017 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн 30 тоот тогтоолыг тус тус үндэслэн 500 хүний суудалтай 2458,0 мянган төгрөгийн өртөг бүхий байгуулагыг орон нутгийн өмчид бүртгэж, Спорт цогцолбор нэртэйгээр байгуулагдсан байна.

Төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар: Спорт цогцолборын байгууллага улсын төсвөөс 69453.1 мянган төгрөгийн санхүүжилт авч үйл ажиллагаа явуулахаар төлөвлөж, гүйцэтгэлээр  69453.1  мянган төгрөгийн төсөв бүрдүүлэн зарцуулсан байна.

Зардлыг Цалингийн зардалд 8343.7 мянган төгрөг, НДШ-д 917.8  мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 9702.0 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 217.5 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 1650.0 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх зүйлс 38412.6 мянган төгрөг, нормын хувцас 659.3 мянган төгрөг, урсгал засварт 600.0 мянган төгрөг, томилолт 350.0 мянган төгрөг,   бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээнд  8600.0 мянган төгрөг  тус тус зарцуулсан байна.

Шалгалтаар илэрсэн зөрчил дутагдлын талаар.

1.2017 оны 12 сарын 22-нд С-д 3024,0 мянган төгрөгийн материал авахаар урьдчилгаа шилжүүлсэн ба уг хөрөнгөөс 400,0 мянган төгрөгийн волейболын шонг аваагүй атал данс бүртгэлд орлого авсан нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1, 7.6. дахь заалтыг, 9 дүгээр зүйлийн 9.1 дэхь заалтыг

2.Монгол улсын Засгийн газрын тогтоол зөрчиж цайллага дайллага, хүлээн авалтад 2017 онд 1643,2 мянган төгрөг, зарцуулсан нь Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.5 дахь заалт, Монгол улсын Засгийн газрын 147-р тогтоолын 4 дэх, УИХ-ын 2016 оны 47 дугаар тогтоолын 2.в.2, 2.в.5 дах заалт, Сангийн сайдын 2014 оны 122 тоот тушаалын нэг дэх хэсгийн 4 дэх заалтыг

3.2017 оны 12 сарын 22-нд Ник ХХК-д 264079 төгрөгийн шатахууныг илүү тооцон шилжүүлж авлага дансанд бүртгэсэн боловч анхан шатны баримтгүй шатахуун зарцуулсан нь нотлогдохгүй байхад авлага хаасан нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1, 7.6. дахь заалтыг, 9 дүгээр зүйлийн  9.1 дэхь заалтыг тус тус зөрчиж байна.

Шалгалтаар нийт 2307279 мянган төгрөгийн зөрчил илрүүлж 664079 төгрөгийн төлбөрийг аймгийн төсөвт оруулахаар  улсын байцаагчийн актыг  тогтоож 1643200 төгрөгийн зөрчлийг арилгахаар хугацаатай үүрэг болголоо.

Орон нутгийн хөгжлийн сангийн талаар.

 Манхан сумын ОНХС нь  2016 онд  14 ажилд 102 640,7 мянган  төгрөг батлагдаж 110 640,7 мянган төгрөгийн ажлуудыг санхүүжүүлэхээр  баталж 8 ажилд  31 516,3 мянган төгрөгийн гүйцэтгэлтэй байна.

2016 оны үлдэгдэл 62683.6 мянган төгрөгийг тодотголоор 12 ажилд нэмж төлөвлөжээ.

Манхан сумын ОНХС нь 2017 онд 14,253.8 мянган төгрөг батлагдсаныг 4 ажилд хувиарласан байна.

Манхан сумын ОНХС нь  2018 онд 23 ажилд 82802.3 мянган  төгрөг батлагдаж, 23 нэр төрлийн ажлаа бүрэн санхүүжүүлсэн гүйцэтгэлтэй байна. Урьд оны үлдэгдэл 4402.5 мянган төгрөг тодотголоор кино зураг төсөлт санхүүжүүлэн зарцуулсан.

5.5 Сум хөгжүүлэх сангийн талаар.

Засгийн газрын 153-р тогтоолын дагуужижиг дунд үйлдвэрлэл шинээр байгуулах буюу үйл ажиллагаа нь өргөтгөх, шинэчлэхэд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж, хөнгөлөлттэй зээл олгох зорилтын дагуу зээлийн төсөл сонгон шалгаруулах ажлын хэсгийг Сумын ИТХ-ын 2017 оны 01 сарын 18-ны өдрийн 01 тоот тогтоолоор сумын Засаг дарга ахалж, гишүүдэд  ЖДҮ хариуцсан мэргэжилтэн, Хаан банкны эрхлэгч, Сургуулийн нягтлан, иргэний төлөөлөл, Баялаг бүтээгчийн холбооны гишүүн, Төгрөг гол багийн төлөөлөгч бүгд 7 хүний бүрэлдэхүүнтэй байгуулан ажилласан байна.

Сум хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийн зарцуулалт, зээлийн ашиглалт, эргэн төлөлтөд хяналт тавих орон тооны бус зөвлөлийг сумын ИТХ-ын 2017 он 01 сарын 18-ний өдрийн 01 тоот тогтоолоор шинэчлэн, сумын ИТХ-ын тэргүүлэгч ахалж, гишүүдэд Төрийн сангийн төлөөлөгч, Төрийн банкны эрхлэгч, Иргэний төлөөлөл, Баялаг бүтээгчдийн холбооны төлөөлөл БОХ-ын байцаагч, Хэсгийн төлөөлөгч бүгд 7 хүний бүрэлдэхүүнтэй байгуулан ажилласан байна.

Сум хөгжүүлэх сан нь 2016 оны эхний үлдэгдлээр 30.6 сая төгрөгийн үлдэгдэлтэй байсан ба 2016 онуудад зээл, зээлийн хүүгийн орлогоор 78.6 сая төгрөг бүрдүүлж, 2016 оны эцэст харилцах дансандаа 111.0 сая төгрөгийн үлдэгдэлтэй байна.

2016 онд: ИТХ-ын №03 тоот тогтоолоор 167.8 сая төгрөг төсөвлөж, гүйцэтгэлээр 78.6 сая төгрөгийн зээл, зээлийн хүү эргэн төлөгдсөн.

2017 онд: ИТХ-ын №03 тоот тогтоолоор 210.8 сая төгрөг төсөвлөж, гүйцэтгэлээр 74.3 сая төгрөгийн зээл, зээлийн хүү эргэн төлөгдөж, 14 ажил 137500.0 сая төгрөгөөр санхүүжүүлсэн байна.

2018 онд: ИТХ-ын №02 тоот тогтоолоор 118 сая төгрөг төсөвлөж, гүйцэтгэлээр 59.7 сая төгрөгийн зээл, зээлийн хүү эргэн төлөгдөж, 15 ажил 85.9 сая төгрөгөөр санхүүжүүлсэн байна.

2016 онд хяналт шатахуун 70.0 мянган төгрөг, хоолны зардал 314.5 мянган төгрөг 2017 онд 28.0 мянган төгрөг хоолны үнэ 2018 онд сум хөгжүүлэх сангийн бүртгэлийн программ 750.0 мянган төгрөгөөр худалдан авсан  байна. Бичиг хэрэгт 151.9 мянган төгрөг, хоол 102.5 мянган төгрөг тус тус зарцуулсан байна.

Манхан сумын ОНХСангаас 2016-1018 онд хийгдсэн ажлуудад шууд гэрээ байгуулан ажилласан бөгөөд ихэнх нь бага дүнтэй 10.0 саяаас доош ажлууд хийгдсэн ба багийн иргэдийн нийтийн хурлаас эрэмбэлсэн саналын хүрээнд багуудын төв тохижуулах, багын хашаа барих засах зам, суваг шуудуу татах засварлах зэрэг ажлуудад шууд гэрээ байгуулан санхүүжүүлж ажилласан байна.

Шалгалтаар дараах зөрчил дутагдал илэрлээ.

1.2017, 2018 онуудад сумын иргэдийн нийтийн хурлаас санал авч эрэмбэлээгүйгээр 2017 онд 410,4 мянга, 1250,0 мянган төгрөг, 2018 онд 6000.0 мянган төгрөгийг Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын төлөөлөгчдийг чадавхижуулахад зориулж нийт 7660,4 мянган төгрөг баталж зарцуулсан нь Монгол улсын Сангийн сайдын 2014 оны 43 дугаар тогтоолоор баталсан “Орон нутгийн хөгжлийн сангийн заавар”-ын 4 дүгээр зүйлийн 4.4 дэх заалт, Сангийн сайдын 2018 оны 228 дугаар тогтоолын 3.1.1, 3.1.2 дахь заалтууд, Төсвийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.3.6 дахь заалтуудыг

2.ОНХСангаас зориулалт бусаар урсгал засварын зардалд ковшны тээврийн зардал 115,0 мянган төгрөг, Мал хамгаалах сан байгуулах хугацаанд иргэдээс мал цуглуулах шатахууны зардал 5 багийн засаг дарга нарт олгосон 5 8832,0+500,0 мянган төгрөг, Мөнххайрхан сумын ойн хандив 500000 төгрөг тус тус зарцуулсан нь Монгол улсын Сангийн сайдын 2014 оны 43 дугаар тогтоолоор баталсан “Орон нутгийн хөгжлийн сангийн заавар”-ын 4 дүгээр зүйлийн 4.4 дэх заалт, Сангийн сайдын 2018 оны 228 дугаар тогтоолын 3.1.1, 3.1.2 дахь заалтууд, Төсвийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.3.6 дахь заалтуудыг

3.2017 онд Спорт цогцолборын гэрэл цахилгааны зардал Ховд цахилгаан түгээх сүлжээ  110000034540  тоот дансанд 100160752400 тоот данснаас 686469  төгрөгийг 2017.09.19 ний өдөр засаг дарга П. Мөнхбат, Төрийн сангийн нягтлан бодогч Б. Гэрэлчулуун, Төрийн сангийн гүйлгээг Б.Баярхишиг хийсэн,

4.Манхан сумын ЗДТГ-ын  100160755001 тоот дансанд 100160752400 тоот данснаас 832000 төгрөгийг 2017.11.15 ний өдөр засаг дарга, Төрийн сангийн төлөөлөгч, Санхүүгийн албаны дарга нар гүйлгээ хийсэн.

 5.Шалгалтаар орон нутгийн удирдлагыг хэрэгжүүлэхтэй холбоотой урсгал болон хөрөнгийн зардалд орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгийг батлан зарцуулсантай холбоотой 2018.08.20-ний өдрийн төлбөрийн хүсэлтээр Бат дайчин ХХК-ний 2300.0 мянган төгрөгийг иргэний танхимийн тохижилт засварт, сумын тамгын газрын 19,9 сая төгрөгийн өртөгтэй барилгын засварын зардалтай давхардсан зөрчил илэрлээ. /тендерийн бичиг баримт шалгагдаагүй худалдан авахын мэргэжилтэн албаны дарга нь ээлжийн амралттай/

 6.Олзвой баатрын кино журналд ОНХсангаас 2018 онд тайлант жилд 5,0 сая төгрөгний түүхэн кино бүтэх хандив тусламжид олгосон урьдчилгааг урьдчилж гарсан зардлаар бүртгэж тайлагнаагүй нь Монгол улсын Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.4, 13.5, 13.6, 13.7 дахь заалт, 14 дүгээр зүйлийн 14.4 дахь заалтуудыг тус тус зөрчсөн байна.

7.2018.07.25-ний өдрийн төлбөрийн хүсэлтээр 21,0 сая төгрөг, ЗДТГ-аас 5,0 сая нийт 26,0 сая төгрөгийн орон нутгийн хөгжлийн сангаас сумын бүх төсөвт байгууллагуудын барилгын дотор  сантехникийн засварын ажил хийж гүйцэтгэсэн боловч Сургуулийн сан техник 8000.0, Соёлын төвийн сан техник 7000.0 мянган төгрөг СӨБ-ын сан техник 2000.0 мянган төгрөг, ЭМТ-ийн сан техник 4000.0 мянган төгрөг, ЗДТГ-ын сан техник 5000.0 мянган төгрөг, 2017.11.15-ний төлбөрийн хүсэлтээр 832,0 мянган төгрөгнийг спорт цогцолборын жанамны үнэ нийт 26832,0 мянган төгрөгийг тус бүр данс бүртгэлд орлого авч бүртгэж капитаажуулаагүй Монгол улсын Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.4, 13.5, 13.6, 13.7 дахь заалт, 14 дүгээр зүйлийн 14.4 дахь заалтуудыг тус тус зөрчсөн байна.

 8.2018 онд спорт цогцолбор арга хэмжээний хөтөлбөрийн хүрээнд 3440,0 мянган төгрөгний бөхийн жодог шуудагны төлбөрийг орлого авч данс бүртгэлд тусгаагүй, тамирчдын буудал 210.0+хоол630.0 төгрөгний урсгал зардал санхүүжүүлсэн нь Монгол улсын Сангийн сайдын 2014 оны 43 дугаар тогтоолоор баталсан “Орон нутгийн хөгжлийн сангийн заавар”-ын 4 дүгээр зүйлийн 4.4 дэх заалт, Сангийн сайдын 2018 оны 228 дугаар тогтоолын 3.1.1, 3.1.2 дахь заалтууд, Төсвийн тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.3.6 дахь заалтуудыг, Монгол улсын Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.4, 13.5, 13.6, 13.7 дахь заалт, 14 дүгээр зүйлийн 14.4 дахь заалтуудыг тус тус зөрчсөн байна.

Дээрх зөрчлүүдтэй холбоотой нийт 63 хүн байгууллагтай холбоотой 34360471 төгрөгийн зөрчил илэрснээс /857500+883200+115000/ 1855700 төгрөгийг орон нутгийн төсвийн орлогод, 26,0 сая төгрөгийг сумын төсөвт байгуулагуудад хавсралтаар үндсэн хөрөнгө капиталжуулах, хугацаа хэтэрсэн зээлийн алданги төлүүлэх 3729932 төгрөг, биет бус хөрөнгө данс бүртгэлд тусгах сум хөгжүүлэх сангийн зээлийн программ 750,0 мянган төгрөг, сум хөгжүүлэх сангаас зориулалт бусаар зарцуулсан хөрөнгө төлүүлэх тухай 983700 төгрөг,  ОНХ сангаас зориулалт бусаар зарцуулсан төсөвт байгууллагын урсгал зардлыг санхүүжүүлсэн жанамны үнэ 832,0 мянган төгрөг, холбох хэрэгсэл 209139 төгрөг нийт 1041139 төгрөгийг тухайн байгууллагын буюу спорт цогцолборын төсөвт орлого авхуулж данс бүртгэлд тусгуулахаар шийдвэрлэж, улсын байцаагчийн нийт 8 акт тогтоолоо.

5.6 Сумын эрүүл мэндийн төв.

Эрүүл мэндийн төвийн төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар:

2016 онд улсын төсвөөс 318923.3 мянган төгрөгийн санхүүжилт авч үйл ажиллагаа явуулахаар төлөвлөж, гүйцэтгэлээр 318923.3 мянган төгрөгийн төсөв бүрдүүлэн зарцуулсан байна.

Цалингийн зардалд 217424.2 мянган төгрөг, НДШ-д 20788.6 мянган төгрөг, гэрэл цахилгааны зардалд 2252.2 мянган төгрөг, түлш халаалтын зардалд  мянган төгрөг, цэвэр бохир усны зардалд 335.4 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 1138.7 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 15692.6 мянган төгрөг, шуудан холбоо, интернэтийн зардалд 640.3 мянган төгрөг, хог хаягдал зайлуулах, хортон мэрэгчдийн устгал, ариутгалын зардалд 1276.0 мянган төгрөг эм бэлдмэлийн зардалд 18903.6 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 3765.2 мянган төгрөг, нормын хувцас, зөөлөн эдлэлийн зардалд 2041.2 мянган төгрөг, урсгал засварын зардалд 1414.3 мянган төгрөг, дотоод албан томилолтын зардалд 752.0 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний зардалд 12910.3 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 20533.8 мянган төгрөгийг тус тус зарцуулжээ.

2017 онд улсын төсвөөс 315906.2 мянган төгрөгийн санхүүжилт авч үйл ажиллагаа явуулахаар төлөвлөж, гүйцэтгэлээр 315906.2 мянган төгрөгийн төсөв бүрдүүлэн зарцуулсан байна.

Цалингийн зардалд 181990.3 мянган төгрөг, НДШ-д 21549.0 мянган төгрөг, гэрэл цахилгааны зардалд 2594.3 мянган төгрөг, түлш халаалтын зардалд 10165.4 мянган төгрөг, цэвэр бохир усны зардалд 957.0 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 1508.4 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 15162.3 мянган төгрөг, шуудан холбоо, интернэтийн зардалд 957.7 мянган төгрөг, хог хаягдал зайлуулах, хортон мэрэгчдийн устгал ариутгалын зардалд 1690.4 мянган төгрөг, эм бэлдмэлийн зардалд 24976.6 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 4533.7 мянган төгрөг, нормын хувцас, зөөлөн эдэлэлийн зардалд 2049.5 мянган төгрөг урсгал засварын зардалд 510.1 мянган төгрөг, дотоод албан томилолтын зардалд 1056.0 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний зардалд 12119.4 мянган төгрөг, банкны үйлчилгээний зардалд 200.0 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 7699.8 мянган төгрөг, нэг удаагийн тэтгэмж урамшуулалд 6000.0 мянган төгрөгийг  тус тус зарцуулжээ.

2018 онд улсын төсвөөс 316961.9 мянган төгрөгийн санхүүжилт авч үйл ажиллагаа явуулахаар төлөвлөж, гүйцэтгэлээр 316961.9  мянган төгрөгийн төсөв бүрдүүлэн зарцуулсан байна.

Цалингийн зардалд 199548.3 мянган төгрөг, НДШ-д 24219.8  мянган төгрөг, гэрэл цахилгааны зардалд 2166.1 мянган төгрөг, түлш халаалтын зардалд 12307.9  мянган төгрөг, цэвэр бохир усны зардалд 1095.0  мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 969.0 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 15420.8 мянган төгрөг, шуудан холбоо, интернэтийн зардалд 904.8  мянган төгрөг, хог хаягдал зайлуулах, хортон мэрэгчдийн устгал ариутгалын зардалд 165.3  мянган төгрөг, эм бэлдмэлийн зардалд 20484.6 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 4815.1 мянган төгрөг, нормын хувцасны зардалд 2715.9  мянган төгрөг, багаж техник хэрэгслийн зардалд 1907.5  мянган төгрөг, урсгал засварын зардалд 1306.5  мянган төгрөг, дотоод албан томилолтын зардалд 926.4 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний зардалд 15142.3 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 12836.1  мянган төгрөгийг  тус тус зарцуулжээ.

Манхан Сумын ЭМТ-ийн 80 жилийн ойн талаар. Сумын ойг тэмдэглэн өнгөрүүлэх талаар сумын ИТХ-ын тогтоол гарч баталсан байна.

Ойд зориулан 2018 онд хандив цуглуулан ХААН банкны 5853156097 тоот дансаар төвлөрүүлэн зарцуулжээ.

Сумын 5 багаас нийт 192 толгой мал /хүсэнд-108, 84 малыг зарж зарцуулан 3637.0 мянган төгрөг болсон/ мал хүсэнд, 5853156097 тоот дансанд 15088.0 мянган төгрөг мянган төгрөг, бэлнээр 21000.0 мянган төгрөг бүтээн байгуулалт хөрөнгө оруулалтаар 38213.8 мянган төгрөг, нийт  77938,8 мянган төгрөгөөр ойн арга хэмжээ зохион байгуулсан байна.

Сумын ойтой холбоотой дансанд болон бэлнээр цугласан 39725.0 мянган төгрөгийг дараах зүйлд зарцуулсан байна. Үүнд:

-шагнал урамшуулал, ажлын хөлс 9630.0 мянган төгрөг,

-гарын бэлэг дурсгалын зүйлд 7130.0 мянган төгрөг

-Шатахуунд 1162.1 мянган төгрөг

-Гарын бэлэг дурсгалын зүйлд 8650.0  мянган төгрөг

-Зочид төлөөлөгчдийн хоолны хүнс, урсгал зардал,  ойн бэлтгэл ажил хийхэд зарцуулсан материалд 13152.9  мянган төгрөг тус тус зарцуулжээ.

Хандиваар цугласан 108 толгой малыг Эмнэлэгийн Улаанбаатар хотоос ирсэн ахмад эмнэлэгийн ажилчид 11, Ховд аймаг, Улаанбаатар, Дархан хотод хандивлагчдын уулзалт зохион байгуулах 6, Гал тогоонд 48 мал, 300.0 мянган төгрөгөөс дээш хандив өгсөн хүмүүст 29 мал, түргэн тусламжийн иж бүрэн тоноглолтой машин бэлгэлсэн хамт олонд 6 мал өгсөн, Хүндэтгэлийн хүлээн авалтанд 8 тус тус зарцуулсан байна.

Шалгалтаар дараах зөрчил дутагдал илэрлээ.Үүнд:

1. Шалгалтаар 2016 онд түлш халаалтын авлага 940625 төгрөг, 2089853 төгрөгийн тендерийн эм, эргэлтийн эмийн сангаас, эмийн үлдэгдэлийг ЭМГ-аас авах авлага, бусад зардлын тооцооны авлага 633318 төгрөгийг нийт 3663796 төгрөгийн авлагыг санхүүгийн тайлан баланст нягтлан бодогчоор ажилж байсан Б.Ууганчимэг авахаар гаргаж Тунгалаг бүртгэл аудитаар зөрчилгүй дүгнэлттэй, 2016 онд эмийн тайланд 1,879,8 мянган төгрөгийн эм бэлтгэн нийлүүлэгдээгүй байхад эмийн тайланд /мөнгөн гүйлгээний тайланд 18903623 төгрөгийн эмийн зардал, үр дүнгийн тайланд 18802050 төгрөгөөр эмийн зардалыг тус тус тайлагнасан боловч бараа материалын тайлангийн тодруулга хэсэгт эмийн зардал нийт 19734564 төгрөгөөр нэмэгдсэн буюу худалдан авсан 17735350 төгрөгөөр хасагдсан буюу зарцуулсан гэсэн тайлан гаргасан байна/ нягтлан бодогч хий орлогоор бүртгэж шууд зардал гарган тайлан баланс гаргаж 2017 онд Тунгалаг бүртгэл аудитын тайлангаар зөрчилгүй санал дүгнэлт олгосон нь Монгол улсын Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.4, 13.5, 13.6, 13.7 дахь заалт, 14 дүгээр зүйлийн 14.4 дахь заалтуудыг

2. 2016 онд тайлант жилийн эхэнд авлага байхгүй байсан бол эцэст түлш халаалт 940.625, Эм 2089.8, Бусад 633.3  мянган төгрөгөөр өсөж оны эсэст 3663.7  мянган төгрөгөөр,өр төлбөр оны эхэнд 5398.0 төгрөг оны  эцэст 2706.5 мянган төгрөг болж тус тус нэмэгдсэн байна, авлага 2018 онд оны эхэнд 251.5 оны эцэст 1016.8  мянган төгрөг, өглөг оны эхэнд байхгүй оны эцэст 84.4 мянган төгрөг болж тайлангийн хугацаанд  өр авлага үүсгэн ажилласан нь Төсвийн тухай 6 дугаар зүйлийн 6.4.8 дахь заалтыг

3. Жолоочийн дугуйн болон сэлбэг худалдан авахдаа тооцоо бодож гүйлт километрийг нь тооцдоггүй, техникийн бүртгэл, тооцооны дэвтэр хөтөлдөггүй, тооцоог сар улирлаар бодоогүй, шатахууны тооцоо нийлсэн актгүй, бензиний талон нэхэмжлэх анхан шатны баримтгүй гүйлгээ хийсэн, хэн хэзээ хаашаа явах хэдэн литр шатахуун зарцуулах нь тодорхой бус гадны машинд болон тээврийн зардал нүүрс бараа материал татахад зарцуулсан шатахууны тооцоо бодож замын хуудас бичээгүй, өр авлагын тооцоо хийж баталгаажуулаагүй , хоол, эмийн тайлан, нүүрс, түлшний тайланг стандартын дагуу гаргаагүй нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.6, 13.7 дахь заалтууд,Дэд бүтцийн сайдын 2004 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 19 тоот тушаал, Сангийн сайдын 2017 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн 347 дугаар тушаалуудыг

4. Монгол Улсын Засгийн Газрын тогтоол зөрчиж эрхлэгчийн тушаалаар 550,0 мянган төгрөгийн ангиртийн зусланд зугаалах ажилчдын амрал зугаалгыг болон дээд шатны ажилтаны байр хоолны зардлыг тухайн байгууллагаас гаргасан, шинэ жилийн арга хэмжээ, ажилтаны баярын өдрүүд ба хөрш зэргэлдээ аймгуудад туршлага судлах үйл ажиллагаа, болон бусад үйл ажиллагаанд  төсвөөс үрэлгэн зардал гаргаж зарцуулсан нь Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.5 дахь заалт, Монгол Улсын Засгийн газрын 147-р тогтоолын 11 дахь заалтыг тус тус зөрчсөн.

Дээрх зөрчлүүдтэй холбоотой нийт 26 хүн байгууллагтай 2097475 төгрөгийн зөрчил илэрснээс 197475 төгрөгийн орон нутгийн төсвийн орлогод, 1000000 төгрөгийг тухайн байгууллагын төсөвт орлого авхуулж данс бүртгэлд тусгуулахаар шийдвэрлэж, улсын байцаагчийн нийт 3 акт тогтоолоо.

5.7. Ерөнхий боловсролын сургууль:

Одоо тус сургууль 739 гаруй хүүхэдтэй 51 багштай, 24 ажиллагсадтай, дотуур байранд 117 гаруй хүүхэд сурч амьдарч байна.

Сургуулийн захирлаар Ч.Энхтөр, сургалтын менежер Б.Өлзийбаатар, Ж.Бямбасүрэн нар ажиллаж байна.

Төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар:

Тус сургууль нь 2016 онд улсын төсвөөс 1006093.7 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 400.0 мянган төгрөг, бүгд 1006493.7 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 1002883.7 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 400.0 мянган төгрөг, бүгд 1003283.7 мянган төгрөгийн зардал гаргаж үйл ажиллагаа явуулжээ.

Гарсан зардлаас: Цалингийн зардалд 700456.5 мянган төгрөг, НДШ-д 81768.8 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 54845.8 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 793.7 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 2033.5 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 1007.5 мянган төгрөг, ном хэвлэлд 242.1 мянган төгрөг, хог хаягдал устгах цэвэрлэх зардалд 320.0 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх ахуйн эд зүйлсэд 1776.3 мянган төгрөг, эм бэлдмэл, эмнэлэгийн хэрэгсэлд 298.7 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 68337.5 мянган төгрөг, нормын хувцас зөөлөн эдлэлийн зардалд 2194.0 мянган төгрөг, урсгал засварт 2233.9 мянган төгрөг, томилолтын зардалд 858.7 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил, үйлчилгээний төлбөр, хураамжинд 332.1 мянган төгрөг, аудит баталгаажуулалт зэрэглэл тогтоох зардалд 392.0 мянган төгрөг, мэдээлэл технологийн зардалд 262.3 мянган төгрөг, газрын төлбөрт 11.5 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 20432.9 мянган төгрөг, хичээл үйлдвэрлэлийн дадлага хийх зардалд 6221.6 мянган төгрөг, үдийн цайны зардалд 31844.4 мянган төгрөг, хөдөө орон нутагт тогтвортой ажилласны тэтгэмжийн зардалд /8 багшид/ 25563.4 мянган төгрөг, нийт 1002883.7 мянган төгрөг зарцуулжээ.

2017 онд улсын төсвөөс 1064362.5 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 400.0 мянган төгрөг, нийт 1064762.5 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 1064362.5 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 400.0 мянган төгрөг, бүгд 1064762.5  мянган төгрөгийн зардал гаргаж үйл ажиллагаа явуулжээ.

Гарсан зардлаас: Цалингийн зардалд 690961.5 мянган төгрөг, НДШ-д 74753.5 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 46266.5 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 756.0 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 1143.1 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 236.0 мянган төгрөг, ном хэвлэлд 191.5 мянган төгрөг, хог хаягдал устгах цэвэрлэх зардалд 436.5 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх ахуйн эд зүйлсэд 1451.1 мянган төгрөг, эм бэлдмэл, эмнэлэгийн хэрэгсэлд 25.0 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 48465.4 мянган төгрөг, нормын хувцас зөөлөн эдлэлийн зардалд 1674.4 мянган төгрөг, урсгал засварт 2588.8 мянган төгрөг, томилолтын зардалд 423.6 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил, үйлчилгээний төлбөр, хураамжинд 400.0 мянган төгрөг, аудит баталгаажуулалт зэрэглэл тогтоох зардалд 392.0 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 725.0 мянган төгрөг, хичээл үйлдвэрлэлийн дадлага хийх зардалд 5219.6 мянган төгрөг, үдийн цайны зардалд 27265.3 мянган төгрөг, хөдөө орон нутагт тогтвортой ажилласны тэтгэмжийн зардалд /20 багшид/ 70067.9 мянган төгрөг, тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн мөнгөн тэтгэмжинд /3 ажилтан, 3 багшид/65275.8/ мянган төгрөг, нэг удаагийн тэтгэмжинд 26100.0 мянган төгрөг  нийт 1064762.4  мянган төгрөг зарцуулжээ.

2018 онд улсын төсвөөс 971330.7 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 400.0 мянган төгрөг, нийт 971730.7 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 971330.7 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 400.0 мянган төгрөг, бүгд 971730.7 мянган төгрөгийн зардал гаргаж үйл ажиллагаа явуулжээ.

Гарсан зардлаас: Цалингийн зардалд 695318.6 мянган төгрөг, НДШ-д 83438.3 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 66502.2 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 589.9 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 1155.8 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 141.2 мянган төгрөг, ном хэвлэлд 888.5 мянган төгрөг, хог хаягдал устгах цэвэрлэх зардалд 284.4 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх ахуйн эд зүйлсэд 3245.9 мянган төгрөг, эм бэлдмэл, эмнэлэгийн хэрэгсэлд 342.8 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 49841.0 мянган төгрөг, нормын хувцас зөөлөн эдлэлийн зардалд 2442.2 мянган төгрөг, урсгал засварт 7867.7 мянган төгрөг, томилолтын зардалд 316.0 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил, үйлчилгээний төлбөр, хураамжинд 8.0 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 1790.1 мянган төгрөг, хичээл үйлдвэрлэлийн дадлага хийх зардалд 5346.5 мянган төгрөг, үдийн цайны зардалд 29701.5 мянган төгрөг, хөдөө орон нутагт тогтвортой ажилласны тэтгэмжийн зардалд /12 багшид/ 22509.8 мянган төгрөг, нийт 971730.7 мянган төгрөг зарцуулжээ.

2018 онд Ерөнхий боловсролын сургуулийн 90 жилийн ой тэмдэглэх арга хэмжээнд нийт 37130.0 мянган төгрөгийн хандив цугласан байна.

Сургуулийн 90 жилийн ойн хүрээнд туслах аж ахуйгаас 101 ямаа, 10 хонь борлуулж, 6840000 төгрөгийн орлого бүрдүүлж, Төсвийн тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.5.2 дахь заалтад заасны дагуу сургуулийн хашаанд алаг хавтангаар явган зам, талбай хийх, сургуулийн үүдний коридор, заалны коридорт 103 м/кв талбайг боржин хавтангаар шаллах, гадна талын 102 метр хашааг хайсан хашаажуулахад зориулж зарцуулсан байна.

Энэ удаагийн шалгалтаар дараах зөрчлүүд илэрлээ. Үүнд:

1.Сургуулийн захирлаар ажиллаж байсан С-д 2016 оны 09 дүгээр сараас 2017 оны 01 дүгээр сарын хооронд мэргэжлийн зэргийн нэмэгдэлд 477060 төгрөг, Захиралд 2017 оны 01 дүгээр сард мэргэжлийн зэргийн нэмэгдэлд 58416 төгрөг, нийт 535476 төгрөг олгосон нь Боловсрол, шинжлэх ухааны сайдын 2013 оны 8 дүгээр сарын 15-ны өдрийн А/305 дугаар тушаалыг

2.Нягтлан бодогчид Засаг даргын тамгын газраас ур чадварын нэмэгдэл авсан, Сургуулийн төсөвт урамшуулал тусгагдаагүй байхад 2017 оны 02 дугаар сард ур чадварын нэмэгдэлд 152000 төгрөг олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.3, 16.5.5, 41 дүгээр зүйлийн 41.2.2 дахь заалтууд, Хүн амын бодлого, хөдөлмөрийн сайд, Сангийн сайдын хамтарсан 63/104 тоот тушаалын хавсралтын 3, 4 дэх заалтыг 

3. Захиралд сахилгын шийтгэлтэй, урамшуулал олгох захирамж шийдвэргүй байхад 2017 оны 12 дугаар сард үр дүнгийн урамшуулалд 321286 төгрөг олгосон нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.7 дахь заалт, Засгийн газрын 2013 оны 393 дугаар тогтоолын хавралтын 2.5 дахь заалтыг

4. Аймгийн Засаг даргын 2017 оны 10 дугаар сарын 27-ны А/558 дугаар захирамжаар Захиралд, Сургуулийн захирлын 2017 оны 05 дугаар сарын 19-ний өдрийн А/16 дугаар тушаалаар Багш Г-д сануулах арга хэмжээ тус тус авсан байхад 2017 оны 12 дугаар сард Монгол улсын Засгийн газраас төрийн албан хаагчдад олгох нэг удаагийн урамшуулалд тус бүр 270000 төгрөг, нийт 540000 төгрөг олгосон нь Улсын Их Хурлын 2017 оны 67 дугаар тогтоол, Засгийн газрын 2017 оны 12 дугаар сарын 06-ны өдрийн хуралдааны 52 дугаар тэмдэглэлийг

5. Сургуулийн захирал нь төсөв хүрэлцэхгүй байхад байгууллагын дотоод журам, ур чадварын нэмэгдэл олгох журамд заасны дагуу гэж ур чадварын нэмэгдлийн тушаал гаргаж он дамжуулан өр үүсгэсэн нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1, 6.4.8, 16 дугаар зүйлийн 16.5.3 дахь заалтуудыг

6. 2017 онд Багш О-д кабинетийн нэмэгдэлд 53954 төгрөг, Г-д зэргийн нэмэгдэлд 53955 төгрөг, Б-д кабинетийн нэмэгдэлд 26977 төгрөг, С-д кабинетийн нэмэгдэлд 26977 төгрөг, нийт 161863 төгрөг дутуу олгсон нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1,13.5 дахь заалтууд, Засгийн газрын 2007 оны 219 дүгээр тогтоолын 1, 2 дугаар хавсралт, Засгийн газрын 2018 оны 382 дугаар тогтоол, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайдын 2018 оны А/762 дугаар тушаалыг

7. Галч нарт нормын хувцас, хор саармагжуулах бүтээгдэхүүнийг бэлэн мөнгөөр олгож байгаа нь Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийн 28 дугаар зүйлийн 28.1.9 дэх заалт, Эрүүл мэнд нийгмийн хамгааллын сайдын 2000 оны 171 дугаар тушаалыг 1 дэх заалтыг

8 .2017 оны 05, 06 дугаар саруудад нутгийн зөвлөлийн золголтонд оролцоход зориулж төсвөөс 269000 төгрөг зарцуулсан нь Төсвийн тухай хуулийн 16 дугаар зүйлийн 16.5.5 дахь заалт, Улсын Их Хурлын 2016 оны 47 дугаар тогтоолын 2.В.5 дахь заалтуудыг

9. Дотуур байрны хүүхдийн хоолны талонд хүнсний материалыг үндэслэлгүй /агуулахад байхгүй хүнсний материалуудыг хоолны талонд бичсэн/ илүү бичсэн, хоолны зардлын нормативээс хэтрүүлсэн зэрэгтэй холбоотой 123020 төгрөг бичсэн нь Засгийн газрын 2012 оны 106 дугаар тогтоолыг

10. 2017 онд туслах аж ахуйн ямааны ноолуур 47.5 кг-ийг самнаж, 1 кг-ийг 85000 төгрөгөөр борлуулсан байхад 91500 төгрөгийг төрийн сангийн дансанд дутуу тушаасан нь Төсвийн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.2, 41 дүгээр зүйлийн 41.2.1 дэх заалтыг

11. Сургалтын менежерт 2017 оны 09 дүгээр сард 100000 төгрөгийн томилолт анхан шатны баримтгүйгээр олгосон нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.5, 13.6, 13.7 дахь заалтууд Засгийн газрын 218 дугаар тогтоолын 1 дүгээр хавсралтаар баталсан “Төрийн албан хаагчид нөхөх төлбөр олгох журам”-ын 3 дугаар зүйл, 2019 оны 6 дугаар тогтоолын хавсралтын 2 дугаар зүйлийг

12. Сургуулийн хөрөнгийн хэсэгчилсэн тооллого хийхэд нийт 2 зөөврийн компьютер дутагдуулж 2272020 төгрөгийн хохирол учруулсан нь Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.2.1 дэх заалт, 68 дугаар зүйлийн 68.1 дэх заалт, 73 дугаар зүйлийн 73.4 дэх заалтуудыг

13. Сургуулийн 90 жилийн ойн хүрээнд туслах аж ахуйгаас 101 ямаа, 10 хонь борлуулж, 6840000 төгрөгийн орлого бүрдүүлж, зарцуулахдаа тушаал шийдвэргүйгээр зарцуулсан нь Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.2, 31.3.1 дэх заалтуудыг

14. Багш Х-д 2017 оны 5 дугаар сард 5 жил тутамд 6 сарын цалинтай тэнцэх хэмжээний тэтгэмж бодохдоо тасралтгүй 5 жил буюу 60 сар ажиллаагүй байхад 3211700 төгрөг олгосон нь Дээд шүүхийн 2007 оны 05 дугаар сарын 14-ний өдрийн 25 дугаар тогтоолын 11 дэх заалтыг тус тус зөрчжээ.

Энэ удаагийн шалгалтаар 15753875 төгрөгийн зөрчил илрүүлж, 11456710 төгрөгийн зөрчлийг арилгуулахаар зөвлөмж, 161863 төгрөгийг 4 багшид буцаан олгуулахаар, 4135302 төгрөгийг орон нутгийн төсөвт оруулахаар улсын байцаагчийн акт тогтоолоо.

5.8 Хүүхдийн цэцэрлэг.

Цэцэрлэгийн төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар:

2016 онд улсын төсвөөс 209726.7 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 207341.5 мянган төгрөгийг зарцуулжээ.

Цалин хөлсөнд 125861.0 мянган төгрөг, НДШ-д 14165.9 мянган төгрөг, гэрэл цахилгааны зардалд 2987.2 мянган төгрөг, түлш халаалтын зардалд 12067.4 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 235.5 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 626.0 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 155.0 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх ахуйн эд зүйлсийн зардалд 256.7 мянган төгрөг, эм бэлдмэл эмнэлэгийн хэрэгсэлийн зардалд 5.6 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 47272.3 мянган төгрөг, ном хэвлэлийн зардалд 20.0 мянган төгрөг, урсгал засварын зардалд 290,0 мянган төгрөг, дотоод албан томилолтын зардалд  228,0 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 1347.7 хичээл сургалтын зардалд 646,4 мянган төгрөг, аудитын зардалд 150.0 мянган төгрөг, мэдээлэл технологийн зардалд 158.0 мянган төгрөг, нэг удаагийн тэтгэмж урамшууллын зардалд 167.3 мянган төгрөг, нормын хувцасны зардалд 664.4, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний төлбөрт 37.0  мянган төгрөгийг тус тус зарцуулжээ.

2017 онд улсын төсвөөс 212649.4 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 210511.0 мянган төгрөгийг зарцуулжээ.

Цалин хөлсөнд 130007.4 мянган төгрөг, НДШ-д 14594.1 мянган төгрөг, гэрэл цахилгааны зардалд 2539.8 мянган төгрөг, түлш халаалтын зардалд 11487.6 мянган төгрөг, цэвэр бохир усны зардалд 240.0 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 118.5 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 698.7 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх ахуйн эд зүйлс авах зардалд 549.0 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 37838.9 мянган төгрөг,эм бэлдмэл,эмнэлгийн хэрэгсэл 115.4 мянган төгрөг,нормын хувцас зөөлөн эдлэлийн зардалд 762.0 мянган, урсгал засварын зардалд 733.5 мянган төгрөг, дотоод албан томилолтын зардалд 128.9 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний зардалд 175.8 мянган төгрөг, хичээл үйлдвэрийн дадлага хийх зардалд 1067.5 мянган төгрөг, мэдээлэл технологийн зардалд 171.9 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 1757.9 мянган төгрөг,нэг удаагийн тэтгэмжийн зардал 5025.0 мянган төгрөг, Хөдөө орон нутагт ажилласны тэтгэмж урамшууллын зардалд 2499.1 мянган төгрөгийг тус тус зарцуулжээ.

2018 онд улсын төсвөөс 215479.9 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 215479.9 мянган төгрөгийг зарцуулcан байна.

Цалин хөлсөнд 129682.4 мянган төгрөг, НДШ-д 16182.3 мянган төгрөг, гэрэл цахилгааны зардалд 2309.4 мянган төгрөг, түлш халаалтын зардалд 8818.7 мянган төгрөг, цэвэр бохир усны зардалд 1166.9 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 121.4 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 626.0 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 97.7 мянган төгрөг, дотоод албан томилолт 121.1 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх ахуйн эд зүйлс авах зардалд 4849.8 мянган төгрөг, хоол хүнсний зардалд 31651.5 мянган төгрөг, ном хэвлэлийн зардалд 266.4 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 2008.4 мянган төгрөг, урсгал засварын зардалд 1249.2 мянган төгрөг, хөдөө ОН-т тогтвор суурьшилтай ажилласны тэтгэмжийн зардалд 13383.0 мянган төгрөг, хичээл үйлдвэрлэлийн дадлага хийх зардалд 2018.2 мянган төгрөг, нормын хувцасны зардалд 793.7 мянган төгрөг, эмийн зардалд 35.0 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний төлбөрт 164.1 мянган төгрөгийг тус тус зарцуулжээ.

Шалгалтаар илэрсэн зөрчил дутагдал:

1.Цэцэрлэг нь тус онуудад хүүхдийн хоолны норм, илчлэгт тохирохгүй бүтээгдэхүүн олгосон, хоолны цэсэнд батлагдаагүй хүнсний материалыг тавьж олгосон нь Эрүүл мэндийн сайд, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2005 оны 225/296 тоот тушаалын хоёрдугаар хавсралт, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.6, 13.7 дахь заалтуудыг2016-2018 оны зарим өдрийн цэцэрлэгийн хүүхдийн хоолны цэсийг зөрчиж   цэсэнд байхгүй хоол хүнсний материал болох тараг, үзэм, боз, цагаан будаа, гурвалжин будаа, сүү, үхрийн мах алим зэрэг 365250 төгрөгийн хүнсний материалыг хүүхдийн талонд  зарлага болгосон нь Эрүүл мэндийн сайд, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2005 оны 225/296 тоот тушаалын хоёрдугаар хавсралт, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.6, 13.7 дахь заалтуудыг

2.2017 оны 03 дугаар сарын 30 нд 100000 төгрөг, 2016 оны 08 дугаар сарын 05 ны өдрийн тэсийн шатахуун түгээх станцаас авсан 36650 төгрөгийн шатахууныг зориулалт бусаар зарцуулсан нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.6, 13.7 дахь заалтууд, санхүү эдийн засгийн сайд, Үндэсний статистикийн газрын даргын 2002 оны 171/111 дүгээр тушаал, Дэд бүтцийн сайдын 2004 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 19 тоот тушаалуудыг

3.2017 оны 9,12 сард  цэцэрлэгийн эрхлэгчийн ур чадварын урамшуулал  олгохдоо аймаг, сумын Засаг даргын ажил дүгнэсэн үзүүлэлт захирамж шийдвэргүй эрхлэгч Х-д 426739 төгрөг олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1, засгийн газрын 1995 оны 96-р тогтоолын 4.4 дэхь заалтыг нь тус тус зөрчиж байна.

Шалгалтаар 2016.09.28-ны өдөр 20000 төгрөг, 2016.10.27 ны өдөр 15000 төгрөгийн шуудан холбооны зардал шилжүүлсэн нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4 дах заалт, УИХ-ын 2016 оны 47 дугаар тогтоолын 2 дах хэсгийн в.2 дах заалт, хэмнэлтийн горимын хэрэгжүүлээгүй.

            Шалгалтаар нийт 4 хүнтэй холбоотой 4628952 /Дөрвөн сая зургаан зуун хорин найман мянга есөн зуун тавин хоёр/ төгрөгийн зөрчил илрүүлж, 943639 төгрөгийн төлбөрийг аймгийн төсөвт оруулахаар шийдвэрлэж улсын байцаагчийн 4 акт тус тус тогтоож, 3685313 төгрөгийн зөрчлийг хугацаатай үүрэг өгч арилгуулахаар шийдвэрлэв.

5.8 Соёлын төв.

Төсвийн зарлага санхүүжилтийн талаар:

       2016 онд улсын төсвөөс 61977.6  мянган  төгрөг, өөрийн орлогоор 5000.0  төгрөг бүгд  66977.6 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр санхүүжилтаар 59323.2 мянган  төгрөг өөрийн орлого 2387.0 мянган төгрөг олж, бүгд 61710.2 мянган төгрөгийн зардал гаргаж үйл ажиллагаа явуулжээ.

       Гарсан зардлаас: цалингийн зардалд 41978.8 мянган  төгрөг, НДШ-д 4617,7 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой 9254.9 мянган тогтмол зардалд 290.8 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд  156.6 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 300.0 мянган төгрөг, шуудан холбооны зардалд 50.0 мянган төгрөг, ном хэвлэлийн зардалд 20.0 мянган төгрөг, томилолтонд 44.0 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх зүйлс 343.0 мянган  төгрөг, урсгал засварт 1362.5 мянган төгрөг,  бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээнд 522.7 мянган  төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд

            2017 онд улсын төсвөөс 61657.3 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 3100.0 төгрөг бүгд 64757,3 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр санхүүжилтээр 61698.8 мянган төгрөг өөрийн орлогоор 3100.0 төгрөг олж бүгд 64757.3 төгрөгийн зардал гаргаж үйл ажиллагаа явуулжээ.

            Гарсан зардлаас: цалингийн зардалд 39710.1 төгрөг, НДШ-д 4558.8 мянган төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 8058.4 мянган төгрөг, бичиг хэргийн зардалд 80.0 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 200.0 мянган төгрөг, томилолтонд 47.0 мянган төгрөг, бага үнэтэй түргэн элэгдэх зүйлс 475.4 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээнд 3678.4 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 110.0 төгрөг, нэг удаагийн  тэтгэмж урамшуулалд 1950.0 мянган төгрөг, тус тус зарцуулжээ.

                   2018 онд улсын төсвөөс 55925.2 мянган төгрөг, өөрийн орлогоор 3100.0 мянган төгрөг бүгд 59025.2 мянган төгрөгийн зардал гаргахаар төлөвлөж гүйцэтгэлээр 55925.2 мянган төгрөгийн санхүүжилт, өөрийн орлогоор 3104.5 мянган төгрөг, бүгд 59029.7 мянган  төгрөгийн зардал гаргаж үйл ажиллагаа явуулжээ.

       Гарсан зардлаас: цалингийн зардалд 40718.8 мянган  төгрөг, НДШ-д 4893.3 мянган   төгрөг, байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардалд 8941.0 мянган төгрөг. бичиг хэргийн зардалд 257.2 мянган төгрөг, тээвэр шатахууны зардалд 410.8 мянган төгрөг, томилолтонд, БҮТЭЗ-ийн зардалд 253.8 мянган төгрөг, бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээнд 2252.1 мянган төгрөг, бараа үйлчилгээний бусад зардалд 210.0 мянган төгрөг тус тус зарцуулжээ.

            Энэ удаагийн шалгалтаар дараах зөрчил илэрлээ. Үүнд:

1.2017 оны 03 дугаар сарын 28 нд 99900 төгрөг, 2017 оны 08 дугаар сарын 28 ны өдрийн Ник шатахуун түгээх станцаас авсан 130000 төгрөгийн, 2018 оны 9 дүгээр сарын 28 ны өдрийн 20100 төгрөг нийт 250000 төгрөгийн шатахууныг зориулалт бусаар зарцуулсан нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.1, 13.6, 13.7 дахь заалтууд, санхүү эдийн засгийн сайд, Үндэсний статистикийн газрын даргын 2002 оны 171/111 дүгээр тушаал, Дэд бүтцийн сайдын 2004 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 19 тоот тушаалуудыг

2.2016.10.28-ны өдөр 18000 төгрөгийн шуудан холбооны зардал шилжүүлсэн нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1 дэх заалт, 16 дугаар зүйлийн 16.5.4 дах заалт, УИХ-ын 2016 оны 47 дугаар тогтоолын 2 дахь хэсгийн в.2 дах заалт, хэмнэлтийн горимын хэрэгжүүлээгүй.

3.2017 оны 1 сард соёлийн төвийн эрхлэгчийн ур чадварын урамшуулал  олгохдоо сумын Засаг даргын ажил дүгнэсэн үзүүлэлт захирамж шийдвэрийг давхардуулан эрхлэгч Д.Цэрэнбадамд 121691 төгрөг илүү олгосон нь Төсвийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.4.1, засгийн газрын 1995 оны 96-р тогтоолын 4.4 дэхь заалтыг нь тус тус зөрчиж байна.

Шалгалтаар нийт сумын хэмжээнд 149 хүнтэй холбоотой 54993431 төгрөгийн зөрчил илрүүлж, 16326798 төгрөгийн төлбөрийг аймгийн төсөвт оруулахаар, 161863 төгрөгийн цалин хөлс, тэтгэмж буцаан олгохоор, 3729932 төгрөгийг алданги орон нутгийн төсөвт оруулахаар 34774838 төгрөгийн хөрөнгийг данс бүртгэлд тусгуулахаар тус тус шийдвэрлэж, улсын байцаагчийн 35 акт тус тус бичсэн байна.

Шалгалтын хугацаанд ирүүлсэн өргөдөл гомдлын мөрөөр шалгалт хийж, холбогдох байгууллагад шилжүүлэхээр шийдвэрлэсэн байна.

САНХҮҮГИЙН ХЯНАЛТ, АУДИТЫН АЛБА